BÁO ÂN
Nước Sở, Vua Trang-Vương đãi rượu.
Các quần thần tề tựu, vui vầy.
Tiệc mừng, ca nhạc giải khuây
Từ chiều đến tối, chén dầy, chén với.
*
Lúc say rượu, gió liền thổi mạnh,
Nến tắt ngay, Đại Sảnh tối om.
Chẳng sợ kẻ thấy, người dòm,
Một ông quan lớn lén ôm nàng hầu.
*
Người cung nữ lanh tay, táo bạo,
Giựt cánh chuồn ở mão thượng quan.
Mau tìm Hoàng Thượng thở than :
“Có người triêu Thiếp, dám choàng tay ôm.
*
“Xin Thiên-Nhan một khi đèn sáng,
Cho kiểm ngay, tìm dáng kẻ ngông.
Đã vô lễ, giữa đám đông,
Chẳng gìn liêm sỉ, quả không ra gì.”
*
Vua nghe qua, mỉm cười, đáp lại :
“Hãy bỏ đi, cũng tại nơi Ta
Cho uống rượu, gặp đàn bà,
Một khi quá chén, san hà đảo điên.”
*
“Ta không nỡ, sá chi chuyện nhỏ,
Làm ố hoen, hủy bỏ tương lai
Một thượng quan, hoặc tướng tài,
Phò Vua, giúp nước, chẳng nài tử sinh.”
*
Rồi lập tức, Ngài liền thông đạt :
“Ai đến đây thù tạc hôm nay,
Mà chẳng dám uống thật say,
Đến rớt đây mão, dây đay, Trẫm buồn.”
*
Lệnh Vua phán, nào ai dám cãi?
Thảy đều bỏ dây vải cánh chuồn.
Thế là tiệc mãn, êm suông,
Mọi người hoan lạc, như tuồng chiêm bao.
*
Thời gian sau, Sở Vương phạt Tân,
Năm trận liền, gay cấn trận tiền
Một quan võ sở, triền miên
Xông pha giết giặc, chẳng kiêng kẻ thù.
*
Noi gương ấy, Sở quân thắng trận.
Vua Tấn đành ôm hận, đầu hàng.
Sở Vương liền triệu Thượng quan,
Bao phen liều chết, hiên ngang chiến trường.
*
“Nầy võ tướng, trọn năm trận tuyến,
Khanh xông xáo, uyển chuyển điều binh.
Khiến giặc hoảng sợ, hãi kinh,
Đành cam xếp giáp, thu hình, chịu thua.”
*
“Ta ngạc nhiên, bình tâm nhớ lại :
Trước đây, thường đối đãi với Khanh,
Trung bình, như các hùng anh,
Đặc quyền chẳng có, ân lành cũng không.”
*
“Nhưng, tại sao khi ra trận mạc,
Khanh quên mình, liều thác vì Ta ?
Dũng cảm, Khanh thật khác xa
Với bao Tướng lãnh, khi ra trận tiền ?”
*
“Đối với Khanh, Trẫm không đặc biệt,
Khanh giúp Trẫm, nhiệt liệt ân cần.
Vậy, hãy lấy chỗ tình thân,
Giải bày Trẫm biết nguyên nhân việc nầy.”
*
Bái lạy Vua, Vị quan ứa lệ,
Vẻ thẹn thùng, kể lể khúc nôi :
“Tưởng Hùng, võ tướng là tôi,
Đã phạm trọng tội, vào hồi năm xưa.”
*
“Giữa tiệc rượu, thừa khi đèn tắt,
Háo sắc hương, Thần đắc tội to.
Bởi quá chén, thiếu đắn đo,
Nên không tự chủ, tỏ ra luông tuồng.”
*
“Mão cánh chuồn bị người giựt đứt,
Chứng cớ này, tên tức bị nêu.
Tội trọng đầu đáng đem bêu
Thánh Hoàng rộng lượng nên đều thứ tha.”
*
“Từ ngày ấy, Thần nghe hổ thẹn,
Mang ơn Vua, muốn vẹn chữ Trung.
Mong gặp địp để người hùng
Đền ơn, đáp nghĩa Cửu Trùng Minh Quân.”
*
“Thừa dịp tốt : tranh hùng Tấn – Sở,
Thần quyết tâm trả nợ Quân Vương,
Dù cho nát thịt, tan xương,
Lòng đây toại nguyện, Tây Phương sớm về”
*
“Duyên may đến, Thần xin sám hối,
Cùng Thiên-Nhan tỏ nỗi xốn xang.
Thi ân : quả thật Thánh Hoàng,
Đáp nghĩa : phần tớ, vô vàn vinh quang.”
*
Đào Ngột (Sở Sử – Cổ Học Tinh Hoa)
*
T. & H. Montréal 04-99
Xem thêm: